Κόμμα Πρασίνων στη Γερμανία: Πυροτέχνημα ή καθιέρωση ως μεγάλο λαϊκό κόμμα ;

Του Κώστα Τάτση

Στις κρατιδιακές εκλογές της Βαυαρίας πριν δυο εβδομάδες (και σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις και στις μεθαυριανές εκλογές στο κρατίδιο της Έσσης) το κόμμα των Πρασίνων (Grüne-Bündnis 90) καταγράφει θεαματική άνοδο.

Στη συντηρητική Βαυαρία βρέθηκε στη 2η θέση της κατάταξης, ενώ στην Έσση οι δημοσκοπήσεις του δίνουν μάχη σώμα με σώμα με το SPD για τη δεύτερη θέση, σε κάθε περίπτωση ποσοστά γύρω στο 20%.

Είναι όμως μια ιδεολογική επιλογή το κόμμα των Πρασίνων ή μια επιλογή «του άλλου». Θα καθιερωθεί ως «μεγάλο κόμμα» ή είναι μια στιγμιαία ανάκαμψη ;

Ας δούμε πρώτα μερικά δεδομένα:

• Ο τρόπος σχηματισμού κυβέρνησης στη Γερμανία (έγινε με παρέμβαση του Προέδρου της χώρας στο SPD το οποίο είχε πάρει απόφαση να μη συμμετέχει στην κυβέρνηση) και η μέχρι τώρα πορεία της,  έχει αποκομίσει  άσχημη βαθμολογία από τους πολίτες. Μπορεί σ αυτό να έχει συμβάλλει καθοριστικά ο Πρόεδρος του CSU, Seehofer, ο οποίος προκαλεί την μια μετά την άλλη κυβερνητική κρίση, αλλά για πολλούς πολίτες η εικόνα είναι ότι η κυβέρνηση δεν προχωρά.
• Η υπόθεση του προέδρου της Υπηρεσίας Προστασίας του Συντάγματος, Hans Georg Maaßen και ο τρόπος που το χειρίστηκαν τα κόμματα της κυβέρνησης προκάλεσε τη κοινή γνώμη.
• Το σκάνδαλο με τα πετρελαιοκίνητα ΙΧ και τις αυτοκινητοβιομηχανίες, καθώς και η κλιματική αλλαγή που ήδη (λένε οι ειδικοί) άρχισε να φαίνεται από φέτος στη χώρα, ήταν επίσης ένα θέμα που απασχόλησε πολλούς πολίτες που δεν περιορίστηκαν μόνο στη χαρά των υψηλών θερμοκρασιών.
• Τέλος, ένα κεντρικό θέμα παραμένει το προσφυγικό, που με ευκολία κάθε τόσο επανέρχεται στη δημοσιότητα με διάφορα μεμονωμένα γεγονότα

Για όλα τα παραπάνω οι πολίτες – ψηφοφόροι έδειξαν την ένστασή τους με τον τρόπο τους , αλλά και την απογοήτευσή τους σε σχέση με τις δυνατότητες που έχει η κυβέρνηση να δώσει λύσεις.
 

Eπίσης, στις όποιες εκτιμήσεις μας είναι σημαντικό να μην παραβλέπουμε ότι  η Μέρκελ όλα αυτά τα χρόνια ακολουθούσε μια πολιτική που ιδεολογικά «εισέβαλε» στο χώρο του κέντρου. Αυτό προκάλεσε αναταράξεις στο πολιτικό συσχετισμό, κυρίως του SPD, αλλά άφησε την πόρτα ανοιχτή να εμφανιστεί -την ώρα της κορύφωσης του προσφυγικού -απ τα δεξιά το AfD.

Τι επιλέγουν πλέον οι Γερμανοί

Ένα μεγάλο μέρος της δύναμης των πρώην μεγάλων κομμάτων (κυρίως όμως των CDU/CSU) φεύγει προς τα δεξιά και επιλέγει το εθνικιστικό κόμμα AfD, το οποίο στην ίδρυσή του είχε ως θέμα την οικονομική κρίση  και την οικονομική «βοήθεια» προς την Ελλάδα και αμέσως μετά το προσφυγικό. Οι προσπάθειες του προέδρου του CSU να μπει στο χώρο με την ίδια συνθηματολογία απέδειξε μόνο ότι οι πολίτες επιλέγουν το "αυθεντικό" και όχι το "αντίγραφο". Και όπως αποδείχθηκε, εκτιμούν ότι το AfD τους εκπροσωπεί στο  προσφυγικό και μεταναστευτικό γενικότερα.

Ένα άλλο κομμάτι των δυο μεγάλων κομμάτων μοιράζεται ανάλογα στους Φιλελεύθερους και το κόμμα της Αριστεράς και τέλος, ένα τρίτο μεγάλο μέρος προς στους Πράσινους.

Τι έχουν όμως να παρουσιάσουν οι Πράσινοι και αυξάνουν συνεχώς τη δύναμή τους ;

Τρία είναι τα στοιχεία που βοηθούν το κόμμα των Πρσαίνων στην παρούσα φάση

Α) Το θέμα της κλιματικής αλλαγής δεν αφορά πλέον μόνο όσους δηλώνουν ενεργοί οικολόγοι, αλλά όλο και περισσότερους ανθρώπους. Το κόμμα των Πρασίνων παρότι τα θέματα της οικολογίας έχουν μπει στην ατζέντα όλων των κομμάτων παραμένει ο εκπρόσωπος των πολιτών που έχουν ευαισθησίες σ αυτά τα θέμα.

Β) Συμμετέχει σε κυβερνήσεις σε 9 από τα 16 κρατίδια και μάλιστα, σ ένα μεγάλο κρατίδιο αυτό της Βάδης Βυρτεμβέργης ο Πρωθυπουργός ανήκει στο κόμμα των Πρασίνων. Επισημαίνεται ότι τόσο στη Βάδη Βυρτεμβέργη, όσο και στο κρατίδιο της Έσσης συγκυβερνούν με το συντηρητικό κόμμα του CDU.

Παρόλο ότι πλέον είναι ένα κυβερνητικό κόμμα δεν έχει το στίγμα ενός «συστημικού» κόμματος. Τουναντίον η συμμετοχή του στις κυβερνήσεις δείχνει ότι έχει την ικανότητα διακυβέρνησης και με τον τρόπο αυτό δεν θεωρείται για τους πολίτες ως απλά ένα κόμμα αντίδρασης και διαμαρτυρίας. Ετσι, ο ψηφοφόρος που θέλει να επιλέξει ένα «άλλο» κόμμα, αλλά όχι ένα κόμμα στην «τύχη», μέσα στις επιλογές του είναι σαφώς το κόμμα των Πρασίνων

Γ) Το κόμμα των Πρασίνων έχει να παρουσιάσει με το δίδυμο ηγεσίας (πάντα μια γυναίκα και ένας άνδρας) έναν άλλο αέρα όπου τα στελέχη μεταφέρουν μια αυθεντικότητα και μια αισιοδοξία. Δεν είναι τυχαίο ότι σήμερα την επικεφαλής των Πρασίνων στις εκλογές της Βαυαρίας πολλοί την βλέπουν ως την  επόμενη Δήμαρχο του μητροπολιτικού Μονάχου.

Θα κατορθώσουν οι Πράσινοι να διατηρήσουν την άνοδο ; Θα καθιερωθούν ως μια μεγάλη πολιτική δύναμη δηλ ένα λαϊκό κόμμα ;

Αν και στην πολιτική και ιδιαίτερα στην εποχή μας ο χρόνος είναι πολύ συμπυκνωμένος και οι εξελίξεις απρόβλεπτες, εκτιμώ ότι το κόμμα των Πρασίνων θα καθιερωθεί ως ένα ‘μεγάλο κόμμα», έστω προσωρινά. Θα είναι μεταξύ των 4 κομμάτων που τα ποσοστά θα είναι πάνω από το 15% παγγερμανικά, με μεγαλύτερες επιδόσεις στις κρατιδιακές εκλογές. Είναι μάλλον απίθανο μέχρι τις επόμενες εκλογές αυτό να αλλάξει εύκολα, ενώ περισσότερο πιθανή είναι η αύξηση της δύναμής του.

Άλλωστε, στη σημερινή δημοσκόπηση (παγγερμανική) οι Πράσινοι είναι το μόνο κόμμα που αυξάνει τα ποσοστά του σε σχέση με την προηγούμενη και βρίσκεται δεύτερο στην κατάταξη.
Το κόμμα των Πρασίνων επιλέχτηκε ως εναλλακτική από ένα μεγάλο μέρος των ψηφοφόρων. Από το ίδιο εξαρτάται αν καταφέρει να διατηρήσει τη θέση που του δίνουν οι ψηφοφόροι.